Klik op de banner om naar de homepage van Dierenkliniek Wilhelminapark in Utrecht te gaan


Sludge of blaaszand bij het konijn


Een konijn kan last van de blaas krijgen door blaaszand. Er is dan een overmaat aan calcium neerslag in de urine en dit kan neerslaan in de blaas. Een konijn kan hiervan last hebben = pijn. Ook kan een konijn van blaaszand incontinent worden.

Als eigenaar kun je soms zien dat er witte - geel - bruine plekken ontstaan op de plek waar een konijn geplast heeft. Dit kan normaal zijn, als er grote plekken zijn is er mogelijk wel wat aan de hand. Ook zien we vaak dat de haren nat en verkleefd zijn en de huid rood is (= urinebrand) bij konijnen met blaaszand. De blaas is al vol door het zand en de urine kan er eenvoudigweg niet meer bij en loopt snel(ler) de blaas uit = een overlooopblaas.

Overgewicht
Te dikke konijnen kunnen vooral last krijgen van blaaszand. In konijnenvoer (brok/hooi/groenvoer) zit calcium en dit komt vanuit het bloed in de urine en slaat neer in de blaas.

Zie op de afbeelding een voorbeeld van een te dik konijn, het konijn aan de linkerkant is net zo groot als het andere konijn en het woog 3,95 kg. Een normaal konijn van deze grootte weegt rond de 2 kg. Het konijn aan de rechterkant weegt 1,9 kg.



urine onderzoek bij het konijn

Het soortelijk gewicht van de urine van een konijn Urine onderzoek
De urine bij een konijn is altijd een beetje troebel. Het SG = soortelijk gewicht is tussen de 1.015 tot 1.035. Als de urine erg helder is is er een laag soortelijk gewicht. Dan moet er gedacht worden aan E. cuniculi of aan nierfalen. ls het soortelijk gewicht van de urine boven de 1.035 is dan zien we vaak dat er blaaszand of blaasstenen zich kunnen vormen.


Zie de foto hieronder:

  • Linkerfoto: normale urine is iets troebel en kan als het opdroogt plekken geven op de plaats waar geplast is.
  • Middelste foto: de urine is helder en er zal niet te zien zijn op de plek waar het konijn plast
  • Rechterfoto: veel blaaszand - verkleurde plekken waar het konijn plast.
    NB: dit zand zal lastig uitgeplast kunnen worden - we hebben de urine uit deze blaas gedrukt!

    Hoe ziet de urine eruit bij een konijn het konijn

    Konijn laten plassen door de blaas leeg te drukken Buikpalpatie
    We voelen de blaas van het konijn na. Hoe voelt deze aan is dan van belang. Voelt de blaas soepel aan en is deze niet gevoelig dan is het goed. Als de blaas gevoelig is en hard aanvoelt dan is er een verdenking van blaaszand of een blaassteen. We zetten druk op de blaas en drukken deze leeg om de urine te beoordelen.


    We zien als blaaszand vaak calium verbindingen: calciumcarbonaat, calcium oxalaat monohydraat of dihydraat en een enkele keer magnesium ammonnium fosfaat..

    Röntgenfoto
    We maken een röntgenfoto om te zien of er zand in de blaas aanwezig is. Normaal is de blaas bijna niet te onderscheiden. Als er blaaszand in de blaas aanwezig is dan zal dit te zien zijn door een witting in de blaas. De blaas kan een beetje gevuld zijn of heel erg sterk gevuld.

    Een röntgenfoto van konijnen met blaaszand.

    De behandeling
    We proberen de blaas leeg te drukken. Als dit onvoldoende lukt zullen we de blaas onder verdoving leegspoelen. Na de behandeling maken we een controle röntgenfoto of de blaas geheel leeggespoeld is - dan is de blaas schoon - en zie je geen witting meer in de blaas.

    De blaas schoon spoelen onder verdoving
    Als de blaas vol is en het leegdrukken lukt niet dan moet deze worden leeggespoeld worden onder verdoving. Maak gebruik van een zachte katheter van siliconen. Let op: breng deze voorzichtig in je kunt het blaasslijmvlies beschadigen!
    Als er een stevige harde katheter wordt gebruikt kan deze tussen het blaasslijmvlies en de blaaswand terechtkomen of er doorheen gaan. Sinds een paar jaar gebruiken we liever een (mini) multipurpose scoop met daarin een werkkanaal om de blaas schoon te spoelen, dan kun je zien wat je doet.

    Maak bij het spoelen van de blaas gebruik van veel vocht. We leggen het konijn op een wartemat plus een opvangbak om al het spoelvloeistof op te vangen. We gebruiken een infuusstandaard met daaraan een infuusfles en via een infuusslang slang naar de katheter of endoscoop. Door de zwaartekracht spoelt de blaas schoon.

    Blaasschoonspoelen met een infuusfles

    Vaak is deze methode al voldoende om de blaas schoon te krijgen. Maar als de blaas niet helemaal schoon is, dan gebruiken we een een mengsel van glijmiddel en ringerlactaatoplossing om de blaas geheel schoon te krijgen. Het voordeel van het glijmddel is dat het de calciumdeeltjes en steentjes inhult en deze weg laat spoelen. Daarna spoelen we de blaas na met ringer lacataatoplossing om het glijmiddel eruit te flushen. Als er een spuit wordt gebruikt spoel dan niet met grote druk!

    Een röntgenfoto van konijnen met blaaszand.

    Maak na het spoelen een controle röntgenfoto

    Op de video hieronder is te zien hoe we de blaas bij een konijn schoonspoelen met een zachte katheter. In eerste instantie komt het zand niet mee. Als we glijmiddel gebruiken spoelt het blaaszand met het glijmiddel uit de blaas.

    Als de urine na herhaaldelijk spoelen schoon is dan maken we een controle röntgenfoto om te zien of de blaas schoon is.

    Een röntgenfoto van konijnen met blaaszand.

    Operatie
    Een enkele keer komt het voor dat het blaaszand te stevig is en dat we deze niet schoon kunnen spoelen en dat we met een operatie de blaas moeten openen om de blaas schoon te krijgen. We doen dit liever niet er is een kans dat het blaaszand in de buik terecht komt. Gelukkig lukt het bijna altijd om de blaas schoon te spoelen door heel veel te spoelen. Je kunt het vergelijken met zand op het strand. Als er veel water langs het zand stroomt dan spoelt het zand weg.

    Het blaaszand was te massief en we moesten opereren.

    Blaas is niet schoon en er zijn stenen te zien
    Als de blaas niet schoon is en er blaasstenen te zien zijn dan zullen deze weggehaald dienen te worden.

  • Kleine stenen spoelen we alsnog uit de blaas. Opnieuw spoelen we de blaas met glijmiddel en ringer lactaatoplossing = blaasstenen eruit spoelen (= flushen).
  • Iets grotere stenen tot 7 - 8 mm kunnen we met een endoscoop weghalen = cystoscopisch stenen verwijderen.
  • Grote stenen zullen met een buikoperatie verwijderd dienen te worden.
    Zie voor meer informatie hierover onze pagina over blaasstenen bij het konijn

    _______ sinds 2019 ____________________

    Blaaszand cystoscopisch verwijderen
    We gebruiken de laatste jaren eerder een scoop om het blaaszand cystoscopisch te verwijderen dan een katheter. Met een (mini) multipurpose scoop met werkkanaal om het blaaszand uit de blaas te spoelen. Door de scoop kun je goed zien waar de uretrha loopt en beschadig je het slijmvlies niet. Er is goed te zien of het blaaszand los komt en weggespoeld wordt. En op het einde kun je goed zien of de blaas geheel schoon is en of het slijmvlies er goed uit ziet.

    Het blaaszand is massief aanwezig, de blaas is mooi uitgelijnd

    We gebruiken maar lichte druk met de vloeistofstroom. We gebruiken maar lichte druk met de vloeistofstroom. Door een infuusstandaard te gebruiken met daaraan een infuusfles spoelen we via de infuusslang via de multipurpose scoop de blaas schoon. Het vocht wordt opgevangen in de opvangbak. Op de multi purpose scoop zitten meerdere openingen en zo kunnen we het vocht weg laten lopen uit de scoop via het werkkanaal.

    Het blaaszand wordt via de scooop weggespoeld uit de blaas..

    Zie hieronder de film hoe we het blaaszand wegspoelen.

    Op de controle röntgenfoto is te zien dat de blaas mooi schoon is.

    Het blaaszand wordt via de scooop weggespoeld uit de blaas..

    _______ Hoe gaat het spoelen in zijn werk ____________________

    Op de video hieronder is te zien hoe we de blaas bij een konijn schoonspoelen met een cystoscoop. We verdoven het konijn, leggen het konijn op de rug met een wateropvangbak eronder en brengen de scoop in de plasbuis. In dit geval is het een mannelijk konijn.
    De blaas is eerst voor het grootste deel schoongespoeld. Daarna brengen we een zachte katheter in met spoelsel met glijmiddel in de blaas en drukken de blaas zachtjes leeg (dit gedeelte is versneld op de film). Op het laatst spoelen we de blaas nog een keer schoon met ringerlactaat en controleren het blaasslijmvlies.

    Blaas is afwijkend of gek uitgelijnd
    Soms zien we dat er geen mooie vorm van een blaas aanwezig is. Normaal is de blaas mooi uitgelijnd door het blaaszand.

    De blaas bestaat uit een blaasholte, met daarom heen het blaasslijmvlies (de mucosa) en de blaaswand (de serosa). We zien soms dat het slijmvlies van de blaas los kan komen te liggen door een blaasontsteking of blaassteen irritatie. Er kunnen losse slijmvlies plooien ontstaan in de blaas of er kan een septated bladder ontstaan. Bij een septated bladder zien we een blaas met een soort voorblaas van de blaas. Op een röntgenfoto of echo is dit vaak goed in beeld te krijgen. Sinds we de blaas standaard zijn gaan bekijken met een (mini) multipurpose scoop anders kunnen we de blaashals, blaasopening en het blaasslijmvlies goed in beeld krijgen door met een camera in de blaas te kijken
    Zie voor meer informatie hierover onze pagina over blaaszand spoelen complicaties bij het konijn!

    Urinebrand
    Indien er urinebrand aanwezig is dan zullen we de vieze haren wegscheren en de huid daarna insmeren met zalf. We adviseren om dan zinkzaf te gebruiken, zoals Cerazinc (zinkzalf met honingzalf) of met Sudocrem (zinkzalf voor babybilletjes), maar geen honingzalf. Honingzalf geeft teveel reactie op een geïrriteerde huid.

    Urinebrand behandelen bij een konij.

    Nabehandeling na het spoelen van de blaas: Behandeling na het blaasspoelen.

  • We behandelen de urinebrand
  • Antibioticum
  • Pijnstillend/ontstekingsremmend middel
  • Bij niet eten en geen of weinig keutels: stille darm medicijnen en dwangvoeding
  • Calcium arme groentes en hooi
  • Indien nodig geven we medicijnen zodat het konijn meer gaan drinken en plassen = een lager soortelijk gewicht krijgt

    Door het voer aan te passen proberen we te voorkomen dat het blaaszand en/of blaasstenen terugkomen.

    Lees verder op de pagina's hieronder welke blaasproblemen we tegenkomen en hoe we deze blaasproblemen bij een konijn behandelen.

    Andere Oorzaken van urinebrand of veel drinken en plassen of urine lekken

  • Blaasontsteking
  • Urine onderzoek bij het konijn
  • Blaaszand
  • Blaaszand spoelen complicaties
  • Blaasstenen operatie en cystoscopisch verwijderen
  • Het terugkeren van blaasstenen en blaaszand voorkomen
  • Nierfalen of nierbekkenontsteking
  • E. cuniculi
  • Urinebrand - huidontsteking aan de onderzijde naast de plasbuis

    ____________________________________________

    NB: Er zijn bijna geen geregistreerde diergeneesmiddelen voor cavia's. De hierboven beschreven diergeneesmiddelen zijn geregistreerd voor het gebruik bij de mens, hond of de kat.

    Indien we als behandelend dierenarts denken dat er een diergeneeskundige noodzaak aanwezig is dan mogen we via de cascades behorend bij het Diergeneesmiddelenbesluit en de Diergeneesmiddelenregeling gebruik maken van de hierboven beschreven diergeneesmiddelen bij de cavia.

    Lees verder over deze cascade volgens EU model ....

    ____________________________________________



  • We zijn ons ervan bewust dat we met frames werken en dat u mogelijk op een aparte website pagina terecht bent gekomen, maar u kunt zo weer naar ons terug, klik gewoon op 1 van de afbeeldingen hieronder ....

    Klik hier naar onze homepage te gaan Klik hier om naar onze tandheelkundige site www.dierengebit.nl te gaan

    Klik hier om naar onze bibliotheek te gaan, ideaal om even snel wat te vinden Klik hier naar onze youtube pagina te gaan

    Klik hier om naar onze facebook pagina te gaan