Help: mijn kat plast naast de bak

Blaas- en urinewegproblemen bij de kat
We zien regelmatig eigenaren met het probleem "dat de kat naast de bak plast". Het naast de kattenbak in huis plassen van katten is een vervelend probleem, zowel voor de kat als voor de eigenaar.

De oorzaak is regelmatig een blaasontsteking, maar soms is het echt een gedragsprobleem. Als een kater bijvoorbeeld niet gecastreerd is kan hij gaan sproeien in huis en ook stressvolle katten plassen vaak in huis. Bij oudere katten speelt een nierprobleem regelmatig een rol bij het in huis plassen. Ook zijn er demente katten die de weg kwijt zijn en in huis plassen.

Urinewegproblemen bij de kat.
Als we het hebben over urinewegproblemen dan dienen we een onderscheid te maken tussen de hogere urinewegen (nieren - ureteren) en de lagere urinewegen (blaas- urethra). Hieronder worden de meest voorkomende problemen van de lagere urinewegen besproken, de zogenaamde
FLUTD (= Feline Lower Urinary Tract Disease).

De urinewegen van een kat zijn erg gevoelig en geven daarom snel problemen. De verschijnselen zijn divers, omdat het afhangt van de aard en lokatie van het probleem.

Verschijnselen van urinewegproblemen bij de kat zijn:

• Vaker naar de bak gaan
• Naast de bak plassen, eventueel op verschillende plaatsen in huis
• Klaaglijk miauwen tijdens het plassen
• Lang(er) op de bak zitten in een pers houding.
  Likken rond de urethra (penis of vulva)
• Rode urine - bloed in de urine. Zie de foto hier rechts ....
• Maar ook vermageren, braken of een slechte adem kunnen passen bij urinewegproblemen
• Een kater die niet kan plassen = een plaskater = spoed!

Diagnose ....
Bij het stellen van de diagnose blaasontsteking is het lichamelijk onderzoek belangrijk. Zo kunnen we de blaas navoelen of deze heel klein, hard en pijnlijk is, of dat de blaas juist heel groot en gespannen is (bij plaskaters). Ook is het goed om na te gaan of er koorts is, of er gevoelige nieren zijn en of de kat apathisch - afwezig is. Er kan naast de blaasontsteking namelijk ook een nierbekken ontsteking zijn ontstaan.

Wat ons opvalt dat er relatief meer blaasproblemen voorkomen bij katten met overgewicht!

Het urine onderzoek ....
Een eigenaar kan thuis urine opvangen voor het onderzoek. We hebben speciale plastic kattenbak korrels (Katkor) of speciaal zand (Kit4Cat) die in de schoongemaakte bak geplaatst kunnen worden. De plastic korrels en het zand absorberen de plas niet, de urine kan opgezogen met de bijgeleverde pipet en in de urinebuis worden gedaan. De urine moet redelijk vers zijn, niet ouder dan 2 uur en niet in de koelkast bewaard. Als de urine lang koud bewaard wordt kunnen er afwijkende kristallen worden gevormd.

Bij het Urine onderzoek kijken we de urine na op bloed, glucose, eiwit, zuurgraad (pH), eiwit-creatinine ratio. Ook bepalen we het soortelijk gewicht (SG) de concentratie van de urine. Onder de microscoop kijken we naar kristallen, rode + witte bloedcellen, bacteriën en slijmvliescellen. Indien nodig kan er een bacteriële kweek van de urine worden ingezet.

Aan de hand van het urine onderzoek krijgen we een aanwijzing wat voor een soort urinewegprobleem er speelt. Als er twijfel is of het alleen om een blaasontsteking gaat of als de problemen snel terug komen (recidiveren). Dan kan er gekozen worden voor verdere diagnostiek. Deze kan bestaan uit bloedonderzoek, een echografisch onderzoek en/of een röntgenfoto.

Oorzaken ....
Bij jonge katten zien we dat een blaasontsteking in 95% van de gevallen niet bacterieel van aard is. De blaasontsteking wordt door iets anders veroorzaakt dan een bacterie. Dit is anders dan we gewend zijn bij de hond en de mens. Een antibioticumkuur zal in de meeste gevallen dan ook niet de oplossing van het probleem zijn!

Oorzaken van lagere urineweginfectie bij de kat
• Kristallen (meestal struviet bij de kat)
• Overgewicht
• Onvoldoende drinken en plassen - een hoog SG van de urine
• Idiopathische cystitis - stress
• Blaasstenen
• Plaskater (verstopping van de urinebuis) NB: dit is een echt spoedgeval!
• (bacteriën)

Kristallen en blaasontsteking ....
Het is zeer belangrijk om bij een blaasontsteking bij de kat onderscheid te maken of er kristallen in de urine aanwezig zijn of niet. Kristallen zijn vaak voeding gerelateerd. Als er voer gegeven wordt waarbij een hoge zuurgraad (pH = basisch) ontstaat kunnen kristallen neerslaan - kristalliseren. Vooral de hoeveelheid magnesium en fosfaat in de voeding spelen een rol. Deze zijn namelijk verantwoordelijk voor magnesium-ammonium-fosfaat kristallen, ook wel struviet genoemd. Bij de kat is struviet het meest voorkomende kristal en dit wordt vaak ook blaasgruis genoemd. De kristalen zijn te vergelijken met kleine glassplintertjes die de blaaswand irriteren. Ook kunnen ze als een soort plug in de plasbuis van katers vastlopen en zorgen dat de kater niet meer kan plassen, dit noemen we dan een plaskater.

Struviet komt als kristal het meeste voor bij de kat. We zien in het merendeel van de gevallen struviet kristallen in de blaas. Maar er komen ook calcium-oxalaat en heel soms ammonium-uraat kristallen voor.

Geef niet verschillende merken blaasgruis voer op hetzelfde moment!

Geef niet tegelijkertijd voer van verschillende merken door elkaar heen, dit kan averechts werken. We merken dat bij veel katten met blaasproblemen er een combinatie van diverse merken voer wordt gegeven. We willen benadrukken dat de verschillende fabrikanten hun voeding op hun eigen wijze samenstellen en dat het werkings mechanisme kan verschillen. Je kunt bijvoorbeeld beter niet de voeren van Hill's Pet Nutrition en Royal Canine tegelijkertijd voeren. De samenstellingen van deze voeren werken elkaar tegen wat het voorkomen van blaasgruis betreft! Dit geldt dus ook voor andere merken voer: kies bewust voor een merk. Mocht je kat dit voer niet meer lusten, ga dan volledig (brok, blik, zakje) over op een ander merk voer.

Lees verder over de behandeling en preventie van blaasgruis bij de kat ....

Overgewicht en blaasontsteking ....
Het valt ons op dat katten met overgewicht relatief vaker een blaasontsteking hebben dan katten met een normaal gewicht.

Onze assistentes zijn door Hill's Pet Nutrition opgeleid om een voedings advies op maat te geven. Of het nu om overgewicht gaat, blaasgruis problemen of nierfalen. Met behulp van de Hill's Quick recommendation kunnen onze voedings consulentes aan de hand van het huidige gewicht en het streefgewicht de juiste hoeveelheid brokken en blikvoer uitrekenen voor uw kat.

Onvoldoende drinken en plassen ....
Bij veel katten met blaasproblemen wordt er bij het urine onderzoek een hoog SG van de urine gevonden. De katten drinken en plassen eigenlijk te weinig!

Het normale SG van de urine bij een kat is 1.035 - 1.050. Bij katten met blaasproblemen, zowel idiopathisch als met kristallen is er vaak een SG van de urine die hoger is dan 1.050. Als katten dierenartsen adviseren we om goed het drinkgedrag van uw kat te monitoren. Bij twijfel of uw kat voldoende drinkt, kunnen we het SG van de urine nakijken met een refractometer. We adviseren dan vaak om naast de brokken ook blikvoer te gaan geven, eventueel met extra water door het blikvoer. Ook is het geven van meerdere drinkbakjes of zelfs een drink fontein aan te raden bij katten die te weinig drinken.

Zorg dat een kat voldoende drinkt dit voorkomt blaasproblemen

Idiopathische cystitis
We spreken van idiopathische cystitis als er geen oorzaak voor de blaasontsteking gevonden wordt. Vaak is deze blaasontsteking het gevolg van stress bij de kat.

Hieronder een aantal tips om stress bij je kat thuis te verminderen:

• Zorg voor meerdere kattenbakken in huis. Plaats net zoveel kattenbakken als er katten zijn + 1.
• Zorg dat de kattenbakken schoon zijn.
• Gebruik kattenbakken die groot genoeg zijn. Minimaal 1,5x de lichaamslengte van uw kat.
• Zet kattenbakken ver uit de buurt van drink en voer bakjes, en liefst op een rustige plek.
• Als u meerdere katten heeft zorg dan voor voldoende voer en drinkbakken.
• Zorg voor plekken waar een kat zich veilig voelt, weg kan kruipen. Schuilplekjes voor iedere kat.
• Een verhoogde ligplek zorgt dat de kat zich veilig voelt en overzicht heeft.
• Binnen katten kunnen zich gaan vervelen. Geef uw kat als deze niet naar buiten kan zicht op de buitenwereld via een raam.
• Probeer veel te spelen met de kat om deze actief te houden.
• Voorzie in de krab behoefte van uw kat. Hierdoor komen feromonen vrij die de kat een geluk gevoel geeft.

Door middel van deze tips kunt u uw kat met idiopathische cystitis helpen. Denk er ook aan dat uw kat voldoende moet drinken en plassen. Mocht dit alles onvoldoende zijn en blijven er ongelukjes naast de kattenbak voorkomen dan kunnen we diverse soorten medicijnen geven om de kat rustiger te maken.

En we werken ook samen met kattengedragsdeskundige Nienke Bijvoets. We sturen regelmatig katten met gedrags gerelateerde problemen naar haar door. Haar website is www.kattentherapie.nl hier kunt u meer informatie vinden over gedragsproblemen bij katten.

Blaasstenen ....
Urinekristallen kunnen soms stenen vormen in de blaas. Deze blaasstenen beschadigen de blaaswand en kunnen verstopping veroorzaken.

Lees verder over de behandeling en preventie van blaastenen bij de kat ....

Plaskater
Bij gecastreerde forse katers raakt de plasbuis soms verstopt. De kater kan dan helemaal niet meer plassen, maar gaat wel vaak naar de bak, er is een enorme aandrang om te plassen, maar er komt niets uit. De kater is zichzelf aan het vergiftigen en er kan een acuut nierfalen ontstaan. Let op: er kan zelfs een levensgevaarlijke situatie ontstaan, een plaskater is een spoedgeval!

Lees verder over de behandeling en preventie van plaskaters ....

Blaasruptuur ....
Een enkele keer zien we een kat met een gescheurde blaas of blaasruptuur. Er is dan echt een zieke kat met acuut nierfalen. Als je deze niet opereert gaat de kat dood.

Lees verder over de behandeling van een kat met een blaasruptuur ....

Een blaastumor
Een heel enkele keer zien we een blaastumor bij de kat. We geven dan Metacam kat om de groei van de tumor te remmen. Metacam is een pijnstillend en ontstekings remmend middel.

We hopen als katten dierenartsen van Dierenkliniek Wilhelminapark in Utrecht u een beeld te hebben kunnen geven van blaasproblemen bij katten. Bij vragen of opmerkingen kunt u altijd een email naar ons sturen.

We zijn ons ervan bewust dat we met frames werken en dat u mogelijk op een aparte website pagina terecht bent gekomen, maar u kunt zo weer naar ons terug, klik gewoon op 1 van de afbeeldingen hieronder ....