Haken op de kiezen bij konijnen

Naar ons als dierenartsen van Dierenkliniek Wilhelminapark is de 2e optie de voornaamste oorzaak van het ontstaan van gebitsproblemen:
Het calcium en vitamine D tekort is de voornaamste oorzaak van het ontstaan van gebitsproblemen!

ADD - Acquired Dental Disease = verkregen gebitsproblemen ....

Een konijn dat bijvoorbeeld gemengd voer krijgt eet vaak alleen de lekkere dingen op. Het zal vaak de bikskorrels die er tussen zitten laten liggen.

Deze bikskorrels zijn juist belangrijk voor de calcium en vitamine D opname van het het konijn en het krijgt dus te weinig hiervan.

Dit zal er toe leiden dat het konijn calcium uit zijn kaakbot gaat halen. Hierdoor ontstaat botontkalking. Dit heet osteodystrofie, of medisch niet helemaal correct, osteoporose.

Het kaakbot wordt slapper en de kieswortels slijten niet op elkaar maar groeien het kaakbot in. Als ze tegen de cortex aangroeien die stevig is dan gaan de kiezen scheef groeien. Met als gevolg dat er slijtage problemen ontstaan waardoor haken gevormd worden!

In de bovenkaak gaan de haken uitgroeien richting het wangslijmlvlies en in de onderkaak gaan de haken richting de tong uitgroeien.

Afwijkende stand (malocclusie) van de kiezen kan ontstaan doordat de kiezen losser in het kaakbot komen te staan. Hierdoor ontstaan, door afwijkende slijtage, haken op de kiezen welke de tong en de wang kunnen beschadigen.

De haken kunnen in de tong of de wang gaan steken. Dit is erg pijnlijk voor het konijn en een konijn kan daardoor minder gaan eten of zelfs stoppen met eten.

Ook kunnen de konijnen een natte kin krijgen omdat ze door de irritatie van de haak op het slijmvlies van tong of wang meer gaan speekselen.

Diagnose...

Als gedacht wordt aan haken op de kiezen kunnen die al vaak door middel van een bek-inspectie aangetoond worden. Deze inspectie kan het best gedaan worden door met behulp van een oorkijker (otoscoop) met een speciaal opzetstuk in de bek te kijken. Meestal zijn zo de haken al goed te zien. Soms moet een konijn verdoofd worden om een goed beeld te krijgen van de kiezen.

Voorbereiding...

Voor de haken kunnen worden verwijderd dient het konijn eerst onder sedatie te worden gebracht. We hebben een speciale dosering voor de konijnen verdoving ontwikkeld en het verdovingsrisico bij ons voor een konijn is niet groter dan voor een hond of kat. We geven een pijnstiller en een antibioticum voordat we aan de behandeling beginnen.

De behandeling ...

Vooraleerst de haken verwijderd kunnen worden is het van belang om een goed zicht op de kiezen te krijgen. Een beksperder of verende wangsperder (voor op de snijtanden), een wangsperder (diverse maten) en goede verlichting zijn hiervoor onmisbaar. Ook is het aan te raden om een loepbril te gebruiken om de kiezen goed te kunnen zien. We maken zoveel mogelijk foto's van het gebit, dit heet stomatoscopie = foto's in de mondholte.

We gaan het gebit van een konijn behandelen ....

Op de foto's hieronder is een normale kies behandeling van ons te zien: we boren de haken weg ....

Behandel methodes van kiesproblemen .....

Er zijn 3 manieren om de haken bij kiezen weg te skijpen:

Als dierenartsen van dierenkliniek Wilhelminapark gebruiken we de derde manier: het radicaal inkorten van de kiezen met behoud van de glazuurrichels. Het grote voordele is dat een konijn gelijk weer kan gaan eten!

Het probleem komt echter terug?!

In een klein deel van de konijnen zal een enkele gebitsbehandeling tot een oplossing leiden. Echter in het merendeel van de gevallen zal het probleem steeds weer terugkomen. Als de stand van de kiezen afwijkend is geworden dan zal het probleem steeds weer terugkomen!

Groeien de kiezen altijd door?

Het is bekend dat de tanden en kiezen gedurende het gehele leven door blijven groeien. Echter als er ADD kiezen zijn ontstaan dan kan de pulpaholte = het leven - steeds meer en meer in de verdrukking raken en de groei van de kies gaat dan afnemen of zelfs geheel stoppen. Bij konijnen met ADD zal in het merendeel van de konijnen de groei van de kiezen steeds minder en minder worden: de snelheid van de uitgroei zal afnemen ....

Op de volgende pagina's gaan we de extractie en het stoppen van de groei door een wortelkanaalbehandeling bespreken.

Zijn er alternatieve behandel manieren ....

We krijgen vaak de vraag of we de afwijkende kiezen bij het konijn kunnen trekken om op die manier het probleem op te lossen. Het probleem is dat een konijn 6 kiezen in de bovenkaak en 5 in de onderkaak heeft. Ze staan in direct contact met elkaar. Als we een kies in het midden trekken dan zullen de tegenoverliggende kiezen blijven doorgroeien.

Kies extracties ....
Als we kiezen trekken dan zullen we de 1e en 2e kies vooraan of achteraan de rij van de kiezen trekken en niet de kiezen in het midden van de rij.

Wortelkanaal behandeling ....
Als alternatief hebben we tegenwoordig ook de mogelijkheid om de groei van de kiezen te stoppen door een wortelkanaalbehandeling - een pulpectomie op de 1e, 2e of 3e kiezen van de onderkaken. We zullen een wortelkanaal behandeling op de beide kieswortels van elke kies uit te voeren. Door woretelkanaalbehandeling stopt de groei en blijft de kies op de juiste lengte. De ervaring is dat de tegenoverliggende kies zich niet extra gaat verlengen.

Doorverwijzing door een collega dierenarts om alle kiezen te laten trekken?
We krijgen vaak de vraag of we de afwijkende kiezen bij het konijn kunnen trekken om op die manier het probleem op te lossen. In principe kunnen we de kiezen trekken bij een konijn. Maar we kunnen niet alle kiezen bij een konijn, zoals we dat wel bij een kat kunnen. Een konijn heeft andere kiezen dan een kat, qua lengte en vorm!

Wat gaan we doen bij het eerste bezoek bij een konijn met een terugkerend gebitsprobleem ...
Als u bij ons komt met een konijn met een gebitsprobleem dat regelmatig terugkomt, dan zullen we bij het eerste bezoek het gebit onder verdoving beoordelen. Met een video endoscoop maken we foto's van de tanden en kiezen en leggen de problemen die spelen hiermee vast. En we maken dentale rontgenfoto's om de tand en kieswortels in beeld te krijgen. Daarna behandelen we het gebit op onze manier: we zullen de kiezen radicaal inkorten met behoud van glazuurrichels en we wachten nu af hoe het verder gaat.

Controle zodra er weer een probleem ontstaat ....
Als het probleem na 2-3 maanden weer terugkomt kunnen we zien of het weer om dezelfde kiezen gaat die eerder het probleem gaven. En dan per kies beoordelen wat we het beste kunnen doen qua behandeling.

De behandel opties die we per kies hebben zijn:

Lees verder over de behandeling van haken bij konijnen ....