Als dierenarts krijgen wij (bijna) dagelijks vragen over vlooien, en vooral over de bestrijding van vlooien bij de kat. Een vlooienplaag vormt immers nog steeds de grote schrik voor veel huisdiereigenaren.

Parasieten
Vlooien zijn kleine bloedzuigende parasieten die voor veel overlast zorgen bij onze huisdieren. Maar niet alleen honden en katten zijn gevoelig voor vlooien. Ook de mens, het konijn en de fret kunnen het slachtoffer worden van de vlo.

Alvorens tot de vlooienbestrijding over te gaan zullen we eerst de cyclus van de vlo bespreken.

2 Soorten vlooien
Bij onze huisdieren komen 2 soorten vlooien voor: de hondenvlo (Ctenocefalides Canis) en de kattenvlo (Ctenocefalides Felis). Vreemd genoeg is de kattenvlo ook bij de hond de meest voorkomende vlo.

De cyclus van de vlo
Voordat een vrouwtjes vlo eitjes kan leggen moet zij eerst een bloedmaaltijd gehad hebben. Vervolgens legt zij enige tientallen eitjes in de vacht. Deze rollen uiteindelijk uit de vacht en komen zo in uw huis terecht. Na 2-4 dagen komen uit deze eitjes larven. De larven zijn een paar mm. lang en zo dik als een haar. Zij verstoppen zich op donkere plekjes en voeden zich onder andere met de uitwerpselen van de volwassen vlooien. Na 2-3 weken verpoppen de larven zich. Deze poppen kunnen tot wel 1½ jaar in leven blijven en zijn bestand tegen een hoop invloeden van buitenaf. Onder invloed van trillingen komt uit de pop een volgroeide vlo en de cyclus is rond. Deze hele cyclus neemt gemiddeld zo'n 6 weken in beslag.

Huisdier en omgeving
In tegenstelling tot wat veel mensen denken speelt een groot deel van de levenscyclus van de vlo zich af buiten het huisdier. Alleen de volwassen vlooien vinden we terug op de hond of kat. De eitjes, larven en poppen bevinden zich in de omgeving. Het gevaar zit dus in de duizenden eitjes en larven die zich schuilhouden in het tapijt en tussen de plinten.

Topje van de ijsberg
Zoals in het plaatje links te zien is bestaat maar een heel klein deel van de cyclus uit volwassen vlooien. Verreweg het grootste deel bestaat uit de eitjes en de larven die in de omgeving zitten. Hieruit blijkt dat alleen de bestrijding van de volwassen vlo onvoldoende is en dat de behandeling van de omgeving een essentiële rol speelt bij de vlooienbestrijding.

Waarom vlooien bestrijden?
Er zijn meerdere redenen waarom het verstandig is om vlooien bij uw huisdier te bestrijden:

• Jeuk Vlooien veroorzaken behoorlijk veel overlast bij de kat. Hun beten zijn pijnlijk en je ziet een hond of kat dan ook vaak opspringen als hij of zij gebeten wordt. Met de beet spuit de vlo een klein beetje speeksel in de huid om te zorgen dat het bloed niet stolt. Dit geeft jeuk en irritatie waardoor de hond en kat gaan krabben en bijten.
• Wormen Vlooien kunnen eitjes van de lintworm bij zich dragen. Als een kat een besmette vlo opeet kan daaruit een volwassen lintworm ontstaan. Ook kinderen kunnen zich op deze manier met een lintworm besmetten.
• Vlooienallergie Sommige dieren zijn gevoelig voor het speeksel van de vlo. Na een aantal beten wordt een bepaalde grens overschreden waardoor een allergische reactie optreedt. Ook oudere beten worden dan geactiveerd waardoor het dier enorm veel jeuk krijgt. Ze krabben en bijten zichzelf tot bloedens toe. Eén beet per week is dan al voldoende om dit proces in stand te houden.

Op de foto's hieronder is een kat met vlooienallergie te zien

Kale rug met korstjes - miliaire dermatitis
We zien geregeld katten met een kale rug met rijste korrel grote korstjes erop, dit heet miliaire dermatitis. Door de jeuk en irritatie ontstaat een huidontsteking zie de foto's hieronder..

Anti vlooienmiddelen

Wij adviseren voor de bestrijding van vlooien een vlooienmiddel dat zo breed mogelijk werkt. Vlooien kun je het beste bestrijden door zoveel mogelijk stadia in de vlooiencyclus aan te pakken.

Selamectine
Selamectine is een breed werkend en veilig vlooienmiddel. Het is een effectief middel (zie tabel hierboven) tegen vlooien, want naast het doden van de volwassen vlooien bezit het namelijk ook de grootste omgevingswerking. Vanwege deze brede werking is het ook geschikt voor honden en katten die last hebben van een vlooienallergie.

Het is daarbij een dermate veilig vlooienmiddel dat het zonder problemen bij jonge dieren zoals kittens en pups gebruikt kan worden. Met 1 pipet is uw huisdier beschermd tegen vlooien en is hij of zij gelijk ontwormd tegen spoelwormen.

Imadocloprid
Het vlooienmiddel met als werkzame stof imadocloprid (+ moxidectine) is hierna het meest effectief. Het doodt ook de vlooien snel en heeft een lichte omgevingswerking.

Fipronil
Het vlooienmiddel met als werkzame stof fipronil doodt de volwassen vlo. Echter het middel heeft geen omgevingswerking.

Overige middelen

Omgevingsspray voor in huis
Er zijn ook diverse spray's in huis die de volwassen vlooien en de larven van vlooien kunnen afdoden. Als u een spray voor in huis gebruikt, adviseren we u om een spray te nemen die een adulticide en larvicide werking heeft. Adulticide = volwassen vlooien en larvicide = larvale stadia. We adviseren om een ongediertespray met de werkzame stof uit de groep pyrethroiden te gebruiken.

Vlooienkam
Het is natuurlijk ook goed om mechanisch vlooien te verwijderen. Door middel van het kammen met een goede vlooienkam kunnen de volwassen vlooien gevangen worden. Gebruik hiervoor een ijzeren vlooienkam. Plastic vlooienkammen werken minder goed.

Vlooien bijten altijd!!
Het is een sprookje dat anti-vlooienmiddelen zo snel werken dat de vlo niet de kans krijgt om te bijten. Met name net uitgekomen vlooien bijten altijd! Ze springen op de hond of kat en bijten direct. Om deze reden is het ook zo enorm belangrijk om, zeker bij dieren met een vlooienallergie, de besmetting in huis tot een minimum te beperken.

Alternatieven???
Van bio-bandjes, homeopathische druppeltjes, knoflooktabletten en halsband zendertjes is nooit een effect op vlooien aangetoond.

Ons advies als dierenarts
Gebruik een anti-vlooienmiddel met als werkzame stof selamectine.

Selamectine Plus
Sinds 2018 is er ook een nieuw middel bijgekomen - Selamectine Plus sarolaner. Dit werkt sterker tegen vlooien en vooral sterker tegen teken.

Deze aanbieding is verkrijgbaar voor onze klanten bij de balie in de kliniek.

Wij adviseren voor de bestrijding van vlooien een vlooienmiddel met als werkzame stof Selamectine. Het is een breed werkend en veilig vlooienmiddel. Vanwege de uitgebreide omgevingswerking is het ook bij uitstek geschikt (en zelfs geregistreerd!) voor dieren met een vlooienallergie.

Meer informatie door bijsluiters bij de FIDIN:
Indien u meer informatie wilt over het vlooienmiddel met selamectine of een van de andere genoemde middelen dan kunt u de bijsluiter vinden op website van de FIDIN, de vereniging van Fabrikanten en Importeurs van Diergeneesmiddelen In Nederland, klik hier voor het repertorium van het FIDIN .....